ZARGANA BALIĞI VE AVLANIŞI

 



Zargana balığının faydalarını anlatacağım Zargana balığının faydalarını birçok insan bilmektedir Zargana içerisinde bulundurduğu fosfor bakımından en zengin canlıdır. Fosfor bildiğiniz gibi kemiğe çok faydalıdır.

 

 

 

                                                AVLAYALIM ZARGANA BALIĞININ AVLANMASI

 

 

KULLANILACAK YEMLER

 

Zargana için kullanılacak yem kesinlikle akyem olacak balıklardan olacaktır. Genel olarak gümüş yavrusu bütün olarak kullanılırken kıraça, hamsi, çaça gibi balıkların, hatta başka bir zargananın beyaz kısımları sülük kesilir veya bu balıklardan alınan kuyruk altı yem olarak kullanılır.

 

 

A)DOĞAL YEMLERLE YAPILAN AVCILIK

     

     -Şamandıralı takım

     -Sürütme

  

B) YAPAY YEMLERLE YAPILAN AVCILIK

 

     -İpek veya kaşık çekme

 

 

 

                                  DOĞAL YEMLERLE YAPILAN AVCILIK

 

 

-Şamandıralı Takım

 

 

 

 -İskele üstlerinden, kıyılardaki yar başlarından, kayalıkların üzerinden veya sandaldan uygulanan zevkli bir yöntemdir. Takım ince olduğundan tercihen makinalı olarak düzenlenmelidir. Olta ipi 020 numaradır, Beden 015 misinadan yapılır. Zargana su yüzeyine yakın gezindiği ve yemlendiği için bedenin uzunluğu 60 - 70 santimden fazla olmamalıdır. İğne 10 veya 12 numara çapraz sinek iğnedir. Yem olarak çok küçük balık kullanılıyorsa bütün olarak kafadan takılır. Daha büyük balıkların kuyruk altı iğneye, iğne bir defa anüsden saplanarak takılır, boşta kalan ucu sarkıtılır. Sülük kesilmiş akyemin parlak kısımları iğneye takılırken iğne önce iç tarafta saplanır, yem çevrilerek parlak taraftan tekrar saplanır, yem bir kera daha çevrilerek tekrar iç taraftan saplanır, boşta kalan kısmı sarkıtılarak bırakılır. İğne yeme 3 defa batırılmış olur ve iğne ucu son durumda parlak tarafta kalmaktadır. Şamandıra hava ve akıntıların durumuna uygun seçilmelidir. Ağır taşıma kapasiteli bir şamandıra gerekmez 3 - 5 gıram taşıma kapasiteli bir şamandıra yetecektir.  Ben eskiden şamandıra olarak ufak sünger toplar kullanırdım. Topun içinden ince galvaniz tel geçirip uçlarını halka yapar halkalardan birine beden birine oltayı bağlardım. Ama bu durumda dengeleme olmadığından bazen şamandıra-top beden üstte kalacak şekilde düşerdi. Yine de bu sistem uzun atış avantajı getirmektedir, başka balıkların avında da kullanılabilir. Kamış 1,90 - 2,40 boyunda tercihen 3 - 15, yoksa 5 - 25 gram testli, makina da küçük boy olmalıdır. Bedene kıstırma konulmaz, şamandırayı  dengelemek için ağırlık gerekiyorsa şamandıranınn alt antenine iliştirilebilir. 

Yemlenen takım avlanılacak bölgeye atılır. Serbest bedendeki yem ağır ağır ağır inerken balık vurabilir. Bir süre vuruş olmaz ise şamandıra kamış ile çekilerek yemin hareketlenmesi ile balığın kıskandırılması sağlanır. Bu şekilde de vuruş olmuyorsa takımı toplayıp tekrar atmak gerekir. Bu atışlarda etraftaki zarganalar şamandıradan gelen şıpırtıları küçük balıkların sıçraması zannederek toplanabilirler. Takımı çekerkende dikkat etmek gerekir zargana çekilen takımın peşinden gelip saldırabilir, balığın geldiği görülürse durmalı hemen vurmaz ise tekrak çekmeye devam etmelidir. Yakalanan balık kamış ile kaldırılarak alınır, avlanırken su içindeysek çekilen balığı sudan çıkarmadan elle yakalayarak emniyetli bir yere çekilmek gerekir. Zargana çok kıvrak olduğundan elden kolaylıkla kurtulabilir.

 

 

 

 

-Yemli Sürütme

 

     Sandaldan yapılan bir avlanma yöntemidir. Peş peşe bağlanan iki 10 numara sinek iğneye şekilde görüldüğü gibi akyemin sülük kesilmiş parçası parlak kısmı üste gelecek şekilde her iki iğneye birer kere saplanır. İğneler palalı ise ilk iğne 020 misinaya bağlanır. Pala yerine halkalı iğne kullanılıyorsa olta ipinin ucuna bağlanan ufak kopçalı bir fırdöndü doğrudan ilk iğnenin halkasına tutturulur. Takımda ağırlık kullanılmaz. Yemlenerek hazırlanan takım 2 - 3 km./saat hızla giden teknenin peşinden 15 - 20 kulaç kadar salınarak zargananın bulunduğu koylarda, burun başlarında, iskeleler civarında gezilerek balık aranır. Bu takım için makina ve kamış kullanılması uygun olacaktır. Yukarıda belirtilen kamış ve makina aynen bu işte de kullanılır.

 

                                
                                  YAPAY YEMLERLE YAPILAN AVCILIK


-İpek veya kaşık çekme

    Zargana avında en yaygı kullanılan yöntemlerden biri ipek çekme veya ipek sürütme tabir edilen yöntemdir. Balık malzemesi satan dükkanlarda bolca satılan 8 santim vivarında boyda halka şeklindeki ham ipek (floş), 020 olta ipinin ucuna bağlanan kopçalı fırdöndüye tutturularak aynen yemli sürütmede olduğu gibi kullanılır. İğne yoktur. Bu takımda da ağırlığa kullanılmaz. Su yüzeyine yakın gezen ve yemlenen zargana kırmızı, sarı veya turuncu renkteki floşu kaçan ufak bir balık sanarak hırsla saldırır. Bu saldırı o kadar serttir ki yukarıda anlattığım gibi bazen saldırıya uğrayan balık ikiye bölünür. Ama bu defa öyle olmayacaktır. Floş, hırsla ısıran zargananın iğne gibi dişleri öyle bir sarılır ki zargananın kurtulması neredeyse imkansızdır. hatta sandala alınan balığın ağzındaki floşu çıkarmak oldukça zor olacaktır. Birkaç balıktan sonra şekli bozulan tüylenen dibe doğru toplanan floşun değiştirilmesinde yarar vardır. Yoksa sık sık boşa vuruşlar alabilirsiniz.

Bu takımda floş yerine 00 veya 0 numara söğüt yaprağı kaşık da kullanılabilir. Kaşık kullanılması durumunda Eylül, Ekim ve Kasım aylarında Marmara ve İstanbul boğazında bazen çinekop da çıkar. Diğer bölgelerde de o sularda bulunan çinekop, uskumru gibi balıklar çıkabilir.

Bu ana avlanma şekillerinden başka zargana farklı yöntemlerle de yakalanabilir. Bunlar:

   Atıp çekme   : Zargana kıyılardan ve iskelelerden 0 veya 00 numara kaşık veya kuyruk altı ile yemlenmiş 10 numara iğne ile atıp çekme yolu ile de yakalanır. Bu durumda olta ipi 020 kamış ve makina yukarıdaki gibidir.

   Çarpma   : Ucuna hafif bir ağırlık bağlanmış 1 kulaç boyundaki bedene birer karış ara ile üçlü galvanizli iğneler bağlanıp iskelelerden atıp hızla çekilirse etraftaki zarganalar iğnelere takılarak yakalanır. Bazen çıplak üçlü iğne yerine çapari veya çaparide tüy yerine bir kaç uzun simli iplik bağlanmış 10 köstekli beden atılıp yüzeye yakın çekilir. çekiş esnasında kamışın ucu zaman zaman süratle havaya kaldırılır; etrafta çaparinin peşinde olan zargana varsa iğnelere takılarak yakalanır. Her iki yöntemde de kamış makina tavsiye edilir. Bu defa kullanılacak kamış 3,5 - 4 metre boyda, 40 - 80 gıram testli olmalıdır.

   Kepçe ile avlanma   : Geceleri zargananın bulunduğu koylarda sandalın burnuna denize sarkacak şekilde bağlanan lüksün verdiği ışığa toplanan zarganalar sandaldaki kepçeci tarafından toplanır. Kolay ve yem amaçlı zargana yakalanması için verimli bir yol olmasına rağmen; ben, pek dürüst bir avcılık yöntemi olarak bulmadığımı belirtmeliyim.